Khởi đầu lịch sử máy Espresso được đánh dấu bởi bằng thiết kế của Moriondo năm 1884, nhưng nguyên mẫu máy Espresso đầu tiên hoạt động bằng hơi nước thuộc về Luigi Bezzera vào năm 1903 . Những cải tiến tiếp theo của Bezzera và Pavoni đã định hình những nét cơ bản trong thiết kế một máy Espresso cho đến hiện tại. Đây là những bức đầu thành tựu, và mở màn cho các cải tiến lịch sử trên máy Espresso với hành trình hơn một thế kỷ..
“Espresso” và máy Espresso
Mặc dù nhiều người biết đến cà phê Espresso qua các cửa hàng Starbuck trên khắp thế giới, ngày ngày trên phố với cốc cà phê trên tay, và hàng trăm cái mác “Espresso Roasts” có sẵn trên các kệ hàng cà phê xay ở khắp mọi nơi nhưng vẫn có sự nhầm lẫn về định nghĩa Espresso. Thứ nhất, và quan trọng nhất, cà phê Espresso không phải là một phương pháp rang, không phải là một loại hạt cà phê, càng không phải một phương pháp phối trộn. Đây là một phương pháp pha chế,đuợc thực hiện bởi một thiết bị pha cà phê từ Ý – máy Espresso
Nói một cách tóm tắt, một máy pha cà phê Espresso hoạt động theo cách ép nước gần điểm sôi với áp suất lớn đi qua cà phê xay và một bộ lọc để thu được một cốc cà phê sánh đậm.
Quan niệm đương thời tin rằng Macchina – (cách gọi khác của máy pha cà phê Espresso) là điều kiện tiên quyết cho một ly Espresso trước khi nói đến các yếu tố về chủng loại cà phê hay kỹ thuật. Và lịch sử đã ghi nhận nhận những cống hiến không ngừng của các cá nhân trong việc phát minh, tái phát minh và cải tiến máy Espresso cho đến ngày nay.
1900 – Những năm đầu của máy Espresso
Vào thế kỷ 19 – Kỷ nguyên của máy hơi nước, lò hơi, công nghiệp chế tạo máy, cà phê đã là một hoạt động kinh doanh khổng lồ ở châu Âu với các quán cà phê đang phát triển mạnh khắp châu lục này. Nhưng việc pha cà phê là một quá trình chậm chạp và khách hàng thường phải tốn nhiều thời gian chờ đợi. Nhìn thấy cơ hội này, các nhà phát minh trên khắp châu Âu bắt đầu khám phá cách sử dụng máy hơi nước để giảm thời gian pha chế. Mặc dù đã có vô số bằng sáng chế và nguyên mẫu ra đời vào thời này nhưng đáng kể nhất Angelo Moriondo (một doanh nhân sở hữu hai quán cà phê ở trung tâm Turin và đã phát triển một số máy móc), ông đã được cấp bằng sáng chế năm 1884.
Bản vẽ bằng sáng chế Angelo Moriondo năm 1884.
Mặc dù phát minh của Moriondo là máy pha cà phê đầu tiên sử dụng cả nước và hơi nước tuy nhiên không có nhiều thông tin về Moriondo, phần lớn do những gì chúng ta có thể nghĩ đến ngày hôm nay như là một thất bại về việc tạo dựng thương hiệu, Chưa bao giờ có máy “Moriondo”, cũng không có máy nguyên mẫu để kiểm chứng, và thậm chí không có hình ảnh của tác phẩm của ông. Ngoại trừ bằng sáng chế của mình, Moriondo đã lặng lẽ đi vào lịch sử. Sau nay Luigi Bezzera và Desiderio Pavoni – Hai người đàn ông đã cải tiến thiết kế của Morinodo để sản xuất một loại máy Espresso đã không mắc phải sai lầm đó.
Nguyên mẫu máy Espresso đầu tiên
Có nhiều người tin rằng Luigi Bezzera và Desiderio Pavoni được xem như Steve Wozniak và Steve Jobs của Espresso !
Những cải tiến của Luigi Bezzerra
Luigi Bezzera đã thực hiện một số cải tiến cho máy của Moriondo (nhiều chi tiết thay đổi vẫn còn có mặt trong các máy pha cà phê Espresso hiện nay). Bằng sáng chế số: US726793 A cấp vào ngày 28 tháng 4 năm 1903 cho Luigi Bezzera đã cho ra đời một tách cà phê chỉ trong vài giây.
Nhược điểm trong thiết bị của Bezzera là nước bị đun trực tiếp bằng lửa, khó kiểm soát được áp suất và nhiệt độ nên gần như không thể tạo ra áp lực lọc phù hợp và ổn định. Bezzera đã chế tạo một vài nguyên mẫu của máy Espresso nhưng đồ uống của ông vẫn không được đánh giá cao. Thêm vào đó, ông không có tiền để mở rộng kinh doanh hay bất cứ ý tưởng nào để tiếp thị thiết bị ra thị trường. Và một người khác đã làm tốt việc đó – Desiderio Pavoni.
Bằng sáng chế của Bezzera cho máy Espresso – Năm 1903
Desiderio Pavoni đã mua bằng sáng chế của Bezzera vào năm 1903 và cải tiến nhiều khía cạnh của thiết kế. Đáng chú ý, ông đã phát minh ra van giải phóng đầu tiên. Giúp cà phê nóng sẽ không văng ra khắp người barista dưới áp lực hơi nước lớn đồng thời đẩy nhanh quá trình pha cà phê. Thêm vào đó Pavoni cũng tạo ra ống hơi để giải thoát hơi nước được tích tụ bên trong nồi hơi của máy (ống hơi mà ngay nay ta thấy mọi barista dùng để đánh bọt sữa cho món Cappucino).
Chiếc máy Espresso đầu tiên ra đời
Bezzera và Pavoni làm việc cùng nhau để hoàn thiện chiếc máy đầu tiên của họ với tên gọi “Ideale”. Tại Hội chợ Milan năm 1906 , hai người đàn ông giới thiệu đến thế giới “Coffee Espresso” Với nhiều đổi mới của mình, Ideale đánh dấu một bước quan trọng trong sự phát triển đầu tiên của loại cà phê Espresso hiện đại. Bezzera – mặc dù có đóng góp cho việc chế tạo những chiếc máy đầu tiên của Pavoni, nhưng dần dần đã biến mất khỏi bức tranh toàn cục sau này. Sau hội chợ Milan, các máy pha cà phê Espresso tương tự bắt đầu xuất hiện khắp Italy, và chiếc máy tiện dụng đầu tiên của Bezzera đã phát triển thành những đồ trang trí mạ vàng trang nhã vào thời đó.
Thiết kế thô sơ, nhưng vẫn mang tính thẩm mỹ. các máy Espresso “đời đầu” này là biểu tượng cho phong trào Art Nouveau nổi tiếng của thời đại (được gọi là Liberty ở Ý). Máy pha cà phê Espresso từ giai đoạn này thường có các đường cong, lấy cảm hứng từ thực vật.
La Pavoni Ideale – 1905
Nói thêm chi tiết về La Pavoni Ideale, Các máy máy Espresso này có nồi hơi nước lớn và tạo ra được 1,5 bar áp lực. Quá trình pha chế có thể diễn ra trong khoảng một phút (một khoảng thời gian dài, theo tiêu chuẩn ngày nay, nhưng khá nhanh và đáng chú ý vào thời điểm đó). Bởi vì thời gian ủ lâu, cà phê sẽ có mùi cháy và để lại dư vị cay đắng. Hơn nữa, do thiếu áp lực, cà phê Espresso không có lớp Crema như thường thấy ngày đại. Một điều thú vị nữa là La Pavoni Ideale sử dụng 14 gram cà phê xay trên mỗi cốc.
Cuối cùng, Những máy pha cà phê Espresso La Pavoni Ideale rất tốn kém, vì vậy, nó chỉ hiện diện trong các quán cà phê nổi tiếng ở các thành phố lớn của châu Âu. Đổi lại, điều này có nghĩa rằng chỉ những người “khá giả” mới có thể thưởng thức cà phê espresso.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dù tiếng tăm có vẻ vang nhưng các thiết kế trong giai đoạn này của Bezzera và Pavoni không được sử dụng cho đến ngày nay. Trong những thập kỷ tiếp theo máy Espresso ghi nhận các thay đổi chóng vánh được thực hiện bởi nhiều cá nhân khác nhau. Những cải tiến này được xem là cuộc cách mạng toàn diện trong nguyên lý hoạt động làm nên những máy Espresso mà chúng ta thấy ngày nay.
Mintown Coffee ( sưu tầm)
